Nad Niemnem - Emilia Korczyńska

epoka: Pozytywizm

Podstawowe informacje o bohaterze

Emilia Korczyńska jest jedną z głównych bohaterek Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej. Jest żoną Benedykta od dwudziestu lat. Mają dwoje dzieci. Pochodzi z zamożnego domu:

po wiek wieków otaczać ją miały wszystkie miękkości dostatku i wyszukanego smaku.

Jest wykształcona.

 

Charakterystyka zewnętrzna

To kobieta z wyglądu około czterdziestki, zbyt jednak szczupła, poruszała się z delikatnym wdziękiem, o twarzy

kiedyś zupełnie pięknej,

duże czarne oczy, łagodne spojrzenie, czarne starannie ułożone włosy,

nie miała ani jednego siwego włosa,

wargi pąsowe, rączki drobne, delikatne i tak chude, że aż przezroczyste, wypielęgnowane, paznokcie o kolorze róży. Często gestykulowała, czyniąc ruchy powolne, drobne, flegmatyczne, z obawy przed jakimkolwiek gwałtownym ogólnym poruszeniem ciała.

 

Charakterystyka wewnętrzna

Jest egzaltowaną, rozkapryszoną kobietą:

globus histericus… dokucza mi bardzo… szczególniej, kiedy się czym wzruszę…, zmartwię…

Nie potrafi pomóc mężowi w prowadzeniu gospodarstwa:

tak niezdolną jestem do zrozumienia i zapamiętania wszystkich twoich kłopotów i interesów.

Nie do końca zna swojego męża. Robi sobie z tego wyrzuty. Przez kilka pierwszych lat dumna nawet była, że ją właśnie wybrał i rozkochał w sobie,

uważając za jedyną zorzę, która na niebie jego zaświecić mogła po zgaśnięciu tylu innych.

Teraz jednak odczuwa rozczarowanie, które ją przygnębia i jest przyczyną różnych dolegliwości. W oddalonym od innych siedzib ludzkich Korczynie traci chęć do wszelkich rozrywek. Unika ludzi, toleruje jedynie swą przyjaciółkę, Teresę Plińską i towarzystwo zabawnego Bolesława Kirły, którego uważa za osobę wyjątkową w swoim życiu, za wielbiciela i powiernika. Coraz rzadziej wychodzi na dwór, uwielbia za to przebywać w swoim salonie i słuchać czytanych przez Terenię powieści sentymentalnych. Żyje marzeniami oraz losami bohaterów tych książek. Kiedyś po takiej lekturze pyta przyjaciółkę:

czemuż nie urodziłam się w Egipcie?

ponieważ zapewne tam, a nigdzie indziej mogłaby

chodzić, ruszać się, żyć i kochać.

Wyjeżdżała więc za granicę parę razy, by się podleczyć i wzmocnić, ale po powrocie stan melancholii wracał i jeszcze bardziej nawet się potęgował. Ukojenie odnajdowała w książkach i robótkach ręcznych.

Jest egoistką. Uważa siebie za wyjątkowe zjawisko:

więdnę jak kwiat zasadzony na piaskach.

 

Pragnie wrażeń, życia salonowego, poezji, piękna i artyzmu. Benedykta uważa trochę za gbura i prostaka, bo czasem przynosi z dworu obce jej i nieprzyjemne zapachy siana i gnoju oraz nie ma w sobie natury na tyle wytwornej, by kochać tak, jak jest jej marzeniem: sentymentalnie i tkliwie. Jest też niegrzeczna czasem wobec Tereni Plińskiej, jej kosztem umila sobie czas. Traktuje ją jako kogoś gorszego. Razem z Kirłą drwią sobie z jej uczuć, mówiąc o rzekomym zainteresowaniu się nią Teofila Różyca. A kiedy dziewczyna wierzy ich słowom i jest cała rozpromieniona, Emilia w buduarze wydaje okrzyk pełen cynizmu i szyderstwa.„uwierzyła!”śmiejąc się do łez. „Ja nudzę się”– mówi Emilia mężowi. By temu zapobiec, Benedykt systematycznie przekazuje jej pieniądze, spełniając kobiece zachcianki. Emilia nie próżnuje w tym zakresie. Dekoruje, mebluje, urządza swój salon zgodnie z marzeniami. Wydaje na to wszystkie otrzymywane pieniądze.


Sąsiedztwo Bohatyrowiczów traktuje jako zło konieczne. Nie wyraża zgody na wyjście Leonii na wesele do zaścianka:

moja córka nie będzie bywać w niewłaściwych dla siebie towarzystwach, psuć sobie układu i patrzeć na rzeczy, których nigdy widzieć nie powinna.

Emilia Korczyńska jest typem bohatera negatywnego. Reprezentuje postawę egoistyczną, konsumpcyjną, pozbawioną ideałów patriotycznych i obywatelskich, żyjącą w świecie iluzji i literackiej fikcji.