Sądy administracyjne

dział: Ustrój

Sądownictwo administracyjne przywrócono w Polsce w 1980 r. na mocy ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (NSA). Do kompetencji sądów administracyjnych należy kontrola wydawanych przez publiczną administrację decyzji. Orzekają więc o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego, a także aktów normatywnych wydawanych przez administrację rządową. Rozstrzygają także spory o charakterze kompetencyjnym między organami samorządu terytorialnego i rządowej administracji. Podejmują uchwały, których celem jest wyjaśnienie zagadnień prawnych budzących wątpliwości w konkretnej sprawie. Do zadań sądów administracyjnych należy również rozstrzyganie spraw spornych pomiędzy obywatelem a organem administracji.

 

Do 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny był jedynym tego typu. Dopiero w 2004 r. zostały utworzone wojewódzkie sądy administracyjne, i tym samym zasada instancyjności  została także i tu wprowadzona.

 

Na czele Naczelnego Sądu Administracyjnego stoi Prezes NSA, który jest powoływany przez prezydenta na 6-letnią kadencję.

 

Wojewódzkie sądy administracyjne pełnią rolę sądów I instancji dla spraw, które leżą w gestii sądownictwa administracyjnego. Taki sąd obejmuje swoim zasięgiem jedno lub kilka województw. Sądem kasacyjnym od wydanych przez nie wyroków jest Naczelny Sąd Administracyjny.