Motyw śmierci - Motyw śmierci w muzyce

Franz Schubert, słowa Mateusz Claudius Śmierć i dziewczyna op. 7 nr 3

Pieśń ilustruje rozmowę dziewczyny z personifikacją śmierci. Wznosząca się linia melodyczna głosu oddaje rosnący niepokój dziewczyny w słowach: „Kim jesteś zjawo blada? / Przepadnij, straszny śnie!”. Kulminacja melodii zespala się z tekstem, oddając apogeum przerażenia w rozpaczliwym okrzyku „Upiorze, precz!”. Przeciwieństwem niespokojnej partii dziewczyny jest monotonna odpowiedź śmierci, która z niewzruszonym spokojem obiecuje słodki sen w kraju pogodnych marzeń. Nieustępliwość śmierci wyrażona jest przez uporczywy rytm i nieruchomą melodię zaproszenia: „Daj mi swą dłoń, / rozjaśnij piękną twarz!”.  

 

Dezerter Atomowa śmierć (płyta Jak powstrzymałem III wojnę światową, czyli nieznana historia dezertera)

Antywojenny protest-song opisujący rzeczywistość eskalacji zbrojeń. Tekst wskazuje, że odpowiedzialni za stymulację budowy nowych typów broni są politycy obydwu stron konfliktu. Wizja unicestwienia ludzkości staje się realna, gdyż obydwa obozy polityczne posiadają nuklearne arsenały. Nie ustaje także produkcja boni konwencjonalnej: „Wszystkie armie mają czołgi/ te znad Renu i znad Wołgi”. Końcowe wersy dramatycznie ostrzegają, że użycie broni atomowej i neutronowej może doprowadzić do zniszczenia naszej planety.

 

Inne przykłady muzyczne:

  • Wolfgang Amadeusz Mozart Requiem (msza żałobna)
  • Gustav Mahler Adagio z V Symfonii (metafizyka śmierci)
  • Fryderyk Chopin „Marsz żałobny” z Sonaty b-moll op. 35 (śmierć Ojczyzny)
  • Modest Musorgski Pieśni i Tańce Śmierci (upiorność śmierci)
  • Camille Saint-Saëns Taniec śmierci (groteska śmierci)
  • Richard Strauss Śmierć i wyzwolenie (symbol śmierci)
  • Witold Lutosławski Muzyka żałobna (żałobne wspomnienie)
  • Henryk Mikołaj Górecki III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” (żałobny lament)
  • Andrzej Zieliński, słowa Agnieszka Osiecka Jak pięknie jest umierać między gołębiami (śmierć w przestworzach)
  • TSA Biała śmierć (śmierć narkomana)