Hamlet - Nawiązania i bibliografia

Kontynuacje i nawiązania

Motyw teatru

• Jan Kochanowski O żywocie ludzkim, Człowiek Boże igrzysko, Pieśń IX ks. I, Pieśń IX ks. II;
• William Szekspir Makbet;
• Johann Wolfgang Goethe Faust;
• Zygmunt Krasiński Nie-boska komedia;
• Antoni Malczewski Maria;
• Honoriusz Balzak Ojciec Goriot;
• Bolesław Prus Lalka;
• Stanisław Wyspiański Wesele;
• Franz Kafka Proces;
• Witold Gombrowicz Ferdydurke;
• Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata;
• Wisława Szymborska Wrażenia z teatru;
• Edward Stachura Życie to nie teatr.

Nawiązania bezpośrednie

Literatura

• George Gordon Byron Manfred i Don Juan;
• Fiodor Dostojewski Idiota, Biesy, Bracia Karamazow;
• Romain Rolland Jan Krzysztof;
• James Joyce Ulisses;
• Thomas Stearns Eliot Ziemia jałowa;
• Borys Pasternak Doktor Żywego;
• Ivo Bresan Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna.

Inne dziedziny sztuki

• opera Luigi Caruso Hamlet;
• uwertury koncertowe Hectora Berlioza Śmierć Ofelii oraz Marsz żałobny do ostatniej sceny „Hamleta”;
• obrazy Eugéne`a Delacroix Autoportret jako Hamlet, Hamlet i Horacy na cmentarzu, Hamlet i Ofelia, Śmierć Ofelii;
• opera Ambroise`a Thomasa Hamlet;
• obraz Johna Everetta Millaisa Ofelia;
• obraz Odilona Redona Ofelia pod kwiatami;
• obraz Jacka Malczewskiego Hamlet polski;
• ilustracje Andrzeja Wróblewskiego Hamlet 1971 do artykułu w „Teatrze” nr 5/71;
• film Laurence`a Oliviera Hamlet;
• film Grigorija Kozincewa Hamlet;
• film Franco Zeffirellego Hamlet;
• film Claude`a Chabrola Ofelia;

Hamlet w Polsce – najwybitniejsze inscenizacje teatralne

• 1798 r. Lwów, wznowienia w Warszawie – przedstawienia teatru Wojciecha Bogusławskiego;
• 1867 r. Kraków, 1871 r. Warszawa – Ofelia zagrana przez Helenę Modrzejewską, na premierze w Warszawie z muzyką Stanisława Moniuszki;
• 1907 r. Lwów – wielka kreacja w roli Hamleta Karola Adwentowicza;
• 1939 r. Warszawa, „Teatr Polski” – świetnie zagrana rola Ofelii w wykonaniu Elżbiety Barszczewskiej;
• 1956 r. Kraków, „Teatr Stary” – inscenizacja Romana Zawistowskiego, z główną rolą Leszka Herdegena „Hamleta 56” (podczas wydarzeń w październiku 1956 r.);
• 1959 r. Warszawa, „Teatr Współczesny” – inscenizacja Adama Hanuszkiewicza;
• 1960 r. Gdańsk, „Teatr Wybrzeże” – przedstawienie Andrzeja Wajdy z Edmundem Fettingiem w roli głównej, z wykorzystaniem scenograficznych pomysłów Stanisława Wyspiańskiego;
• 1962 r. Warszawa, „Teatr Dramatyczny” – nowatorskie przedstawienie w reż. Gustawa Holoubka;
• 1964 r. Opole, „Teatr Laboratorium 13 Rzędów” Jerzego Grotowskiego – Studium o Hamlecie;
• 1967 r. Wrocław, „Teatr Lalek” – przedstawienie kukiełkowe w reż. Andrzeja Dziedziula Wielki książę;
• 1970 r. Warszawa, „Teatr Narodowy” – kolejne przedstawienie w reż. Adama Hanuszkiewicza, w obsadzie: Hamlet-Daniel Olbrychski, Klaudiusz-Jerzy Kamas, Gertruda-Zofia Kucówna;
• 1974 r. Warszawa, „Teatr Telewizji” – Jan Englert w roli Hamleta, w reż. Gustawa Holoubka;
• 1979 r. Wrocław, „Wrocławski Teatr Pantomimy” – reż. Henryk Tomaszewski, spektakl „bez słów” Hamlet. Ironia i żałoba;
• 1981 r. Kraków, „Stary Teatr” – reż. Andrzeja Wajdy, z Jerzym Stuhrem w roli Hamleta;
• 1983 r. Warszawa, „Teatr Ateneum” – Hamlet stanu wojennego, reż. Janusz Warmiński, w roli głównej Jerzy Kryszak;
• 1985 r. Warszawa „Teatr Telewizji” – reż. Jan Englert, w roli Hamleta Jan Frycz;
• 1985 r. Warszawa, “Polskie Radio” – słuchowisko w reż. Zdzisława Dąbrowskiego;
• 1986 r. Warszawa, „Teatr Studio” – reż. Guido de Moor, Wojciech Malajkat w roli Hamleta, w świecie mafii i gangsterów;
• 1989 r. Kraków, „Stary Teatr” – Hamlet IV Andrzeja Wajdy według przekładu Stanisława Barańczaka;
• 2005 r. Gdynia, „Teatr Muzyczny” – przedstawienie w języku jidisz w wykonaniu aktorów teatru „Cameri” z Tel Awiwu.

Bibliografia przedmiotowa

• J. Komorowski, Hamlet Williama Shakespeare`a, Warszawa 1992.
• P. Sadowski, Hamlet mityczny, Kraków 1991.
• J. Trznadel, Polski Hamlet. Kłopoty z działaniem, Warszawa 1989.
• J. Ziomek, Literatura Odrodzenia, Warszawa 1987.