Hamlet - Charakterystyka Ofelii

epoka: Barok

Podstawowe informacje o bohaterze

Ofelia – bohaterka Hamleta Wiliama Szekspira – jest córką Poloniusza, marszałka dworu. Zajmuje w dworskiej hierarchii bardzo wysoką pozycję ze względu na swego ojca, który od lat piastuje tę funkcję. Doskonale orientuje się w realiach życia świty królewskiej, więc „ustawia” córkę życiowo i we wszystkich ważnych kwestiach jej dotyczących sam podejmuje decyzje. Ofelia jest pod jego ogromnym wpływem. Zakochuje się w jednak Hamlecie. Ich małżeństwo jest bardzo realne, mimo różnic w pochodzeniu. Nie dochodzi do ślubu, dziewczyna bowiem za namową ojca zrywa z Hamletem, potem zostaje odrzucona przez księcia, popada w obłęd i popełnia samobójstwo.

 

Charakterystyka zewnętrzna

Ofelia jest młodą („masz myśleć, żeś dziecko” – powie o niej ojciec) i ładną dziewczyną. Jest na pewno młodsza od Hamleta i swoim wyglądem zwraca uwagę otoczenia. Ubiera się w lekkie i zwiewne sukienki. Królowa tak opisuje ją, mówiąc Laertesowi o okolicznościach śmierci Ofelii:

Wzdęta sukienka niosła ją po wierzchu jak nimfę wodną.

Urocza i delikatna rozkochuje w sobie księcia.

 

Charakterystyka wewnętrzna

Ofelia jest postacią tragiczną. Rozdarta między posłuszeństwem wobec ojca a miłością do księcia poddaje się i zostaje wciągnięta w intrygi Poloniusza. Jest na tyle słaba i uzależniona od rodzica, że praktycznie bez wyraźnego oporu staje po stronie wrogów Hamleta. I to, niestety, ją gubi. Kocha księcia. Jest naprawdę mu oddana. Odsyła mu jednak wszystkie listy i daje się zwieść swojemu ojcu. Podsłuchuje. W związku z tym, że zaczyna działać przeciwko niemu właściwie dopiero wtedy, kiedy jest przekonana o szaleństwie Hamleta – to niejako usprawiedliwia jej zachowanie i dwulicowość. Tym bardziej, że wmawiają jej, iż dziwne zachowanie księcia spowodowane jest jej nieodwzajemnioną miłością. Zostaje postawiona w sytuacji niejednoznacznej. Ma problem. Sama nie wie, co teraz ma robić, a potem – przerażona i zmieszana widokiem obłąkanego księcia – zdaje się całkowicie na wolę ojca. Kiedy umiera Poloniusz, porzucona, oszukana przez ojca, odtrącona i samotna popełnia samobójstwo.

Z rozmowy królowej z Horacym (przyjacielem Hamleta) dowiadujemy się, że „ciągle wspomina o ojcu”. Ale zaraz potem padają słowa:

Mówi, że świat jest podstępny; wzdycha i chwyta się za serce.

To na pewno świadczy o jej wrażliwości, ale jednocześnie o słabości. Nie radzi sobie ze zdarzeniami, które zsyła jej los. Takiej zdolności radzenia sobie w życiu nie wyniosła z domu, ale i sama nie potrafiła korzystać z własnych doświadczeń. Zbyt długo żyła w cieniu ojca. Jej brat, Laertes, bardzo ją kochał. Na pogrzebie, przy sypaniu kwiatów, nie wytrzymał i z żalu rzucił się na trumnę z krzykiem:

Nie sypcie jeszcze ziemi, niech się jeszcze raz jej kochanym widokiem napieszczę.

 

Ofelia może budzić współczucie. W jednej z „szalonych” piosenek, które wyśpiewywała w obłędzie, sugeruje: „weszła dziewczyna do chaty, lecz z chaty nie wyszła dziewczyną” oraz „jak wielka w mężczyznach bezbożność” i „przysiągłeś się ze mną ożenić”. Czyżby została zhańbiona, a potem zdradzona przez kochanka? To tłumaczyłoby dramaturgię tych przeżyć i przyczynę desperackiego czynu. Miłość Ofelii i Hamleta jest uczuciem tragicznym, nieszczęśliwym, prowadzącym do obłędu i samobójstwa. Jest również zapowiedzią miłości romantycznej, w której bohater poddaje się falom goryczy i cierpienia z powodu niespełnienia, przestaje istnieć dla świata, wątpi w prawdę, sprawiedliwość i porządek tego świata.