Podstawy islamu (arab. „poddanie się woli Boga"), jako religii monoteistycznej, wskazującej na istnienie tylko jednego Boga, zostały spisane w świętą księgę Koran.
Oto pięć podstawowych zasad (filarów - Arkan al. - Islam) tej religii :
- wyznanie wiary (szahada, Shahadah) - jest jeden i jedyny Bóg stwórca – Allah, a Mahomet jest Jego Prorokiem .Po arabsku wyznanie wiary brzmi: "(Aszhadu anna) la ilaha illa Allah wa Muhammadan Rasulu li-Llah!", co należy rozumieć jako:"(Oświadczam, że) nie ma boga prócz Boga (Allaha), a Mahomet jest wysłannikiem Boga". Takie wyznanie wiary można wypowiadać jedynie w obliczu Allaha, co oznacza, że nie musi być świadków podczas wypowiadania wyznania wiary, bardziej liczy się intencja wypowiadającego. Oznacza to również, że nowo przyjmowany do wspólnoty muzułmańskiej nawet jeśli wypowie szaradę na łożu śmierci staje się pełnoprawnym członkiem wspólnoty muzułmańskiej;
- modlitwa (salat ) - każdy muzułmanin zobowiązany jest do modlitwy pięć razy dziennie. Niezależnie gdzie się znajduje twarz modlącego powinien być zwrócona w stronę Mekki, (do 627 roku w stronę Jerozolimy). Miejscem modlitwy muzułmanów jest meczet, z wybudowanym minaretem, czyli wierzą, z której muezin zwołuje wszystkich na modlitwę do świątyni muzułmańskiej. Przed wejściem do meczetu należy obmyć ręce i nogi , (dlatego czasami przed świątyniami jak np. w Damaszku stoją fontanny ablacyjne, służące do obmycia się). Każdy muzułmanin wchodzi na modlitwę boso, swoje obuwie pozostawia przed meczetem, jest to związane z przekonaniem, że podczas modlitwy są przenoszeni w przestrzeń, której nie mogą zabrudzić;
- obowiązek jałmużny (zakat) – każdy muzułmanin jest zobowiązany do oddania części swoich dochodów na rzecz innych, często biedniejszych od siebie; Jałomuzna zbierana jest w formnie daniny od dochodu;
- post ( saum), muzułmanie wyróżniają trzy typy postu pod względem stopnia obowiązkowości tj.:obowiązkowy (wadżib) z pewnych wyraźnych powodów np.: w ramadanie, lub ramazanie, (który według kalendarza muzułmańskiego przypada na dziewiątym miesiącu roku).Obowiązek postu obejmuje następującą osobę: muzułmanina/kę, odpowiedzialną moralnie (mukallaf), zdolną do postu (kadir),. nie podróżującą (mukim) oraz wolną od formalnych przeszkód poszczenia (chal min mawani) np.: kobieta w ciąży lub karmiąca, małe dzieci i osoby starsze oraz będący w długiej podróży. W niektórych rodzajach postu, należy powstrzymać się od palenia tytoniu i uprawiania seksu;zalecany (mandub ilaj), z powodu osobistego ślubu (nazr), post określonego ślubowania;zakazany (manhij an) post ekspiacyjny, post nieokreślonego ślubowania.
- pielgrzymka do Mekki, tzw. większa lub pełna, którą każdy muzułmanin ma obowiązek odbyć raz w życiu (hadżdż), jedyne co może go zwolnić to bardzo zła sytuacja finansowa lub zdrowotna. Pielgrzymka do Mekki powinna być zbiorowa, ponieważ podczas niej odbywa się wiele zaplanowanych modlitw.
Niektórzy uznają jako szósty filar dżihad (arab.święta wojna),czyli walkę z niewiernymi w celu poszerzenia terytorium islamu. Według naukowców muzułmańskich dżihad możne być prowadzony przez walkę,(mieczem), językiem (nawracanie słowem), rękami i sercem.
Oprócz powyższych filarów wśród zasad religii muzułmańskiej obowiązują jeszcze dodatkowe wypływające z nauki Mahometa np.:
- ludzie nie powinni bać się nikogo poza Allahem, który jest jedynym bogiem i nie ma swoich następców,
- powinni całkowicie poddać się jego woli, stąd nazwa muzułmanie (arab. muslim, poddający się woli boga),
- wiara w Jego (Allaha) Anioły - np. anioła Dżibrila (Gabriela) lub Michaila (Michała,
- w Dzień Ostatni - czyli Dzień Sądu Ostatecznego, w którym ludzie będą osądzeni za swoje czyny przez Boga,
- za proroków uznawani są wszyscy ze Starego Testamentu (np.: Mojżesz, Dawid, Abraham) oraz Jezus (Isa),
- wszyscy ludzie są równi wobec Boga - to szczególnie podobało się i przyciągało biedniejszych do religii.
Autor: Małgorzata Grządziel