Kalwinizm

Kolejnym reformatorem, który wystąpił ze swoimi tezami w Szwajcarii był wybitny humanista Jan Kalwin (1509- 1564), głosił on poglądy zbliżone do poglądów Marcina Lutra:

  • oryginalność Jana Kalwina zawierała się w doktrynie o predestynacji, czyli o przeznaczeniu, według tej doktryny każdy człowiek z góry ,od Boga jest skazany na zbawienie lub potępienie. Sam człowiek nie ma wpływu na swój stan, nie ma pojęcia „wolna wola”,
  • Bóg jest jedyny i wszechmocny,
  • podobnie jak Lutra, Jan Kalwin uważał, że jedynym źródłem wiary jest Biblia, według jego wykładni,
  • Kalwin odrzucał większość sakramentów z wyjątkiem chrztu i eucharystii pod dwiema postaciami, w której Jezus jest jedynie symbolem,
  • popierał lichwę jako wyraz umiejętnego bogacenia się,
  • Kalwin był przeciwnikiem zakonów i celibatu,
  • głosił powszechne kapłaństwo wszystkich wiernych,
  • nie uznawał autorytetu papieża, sukcesji apostołów i struktury hierarchicznej Kościoła,
  • jako wspólnoty wiernych miały być tworzone tzw. zbory nie kościoły, opłacane z dobrowolnych składek wiernych,
  • był przeciwnikiem kultu obrazów, rzeźb, relikwii oraz innych form życia religijnego jak np.: pielgrzymek, czy procesji,
  • był podobnie jak Luter przeciwnikiem kultu Matki Bożej i świętych.

Jan Kalwin głosił podgląd jakoby bogacenie się było przejawem łaski bożej, a bieda przejawem jej braku, dlatego zyskał sobie poparcie wśród mieszczan. Doktryna kalwina przyspieszyła w Europie Zachodniej proces kształtowania się burżuazji.

 

W 1534 roku Jan Kalwin zrezygnował z zarządzania beneficjami kościelnymi na terenie Francji i porzucił łono Kościoła. W obawie przed prześladowaniami ze strony katolików w 1535 roku uciekł do Bazylei.

Nauka Jana Kalwina spowodowała rozwój tzw. kalwinizmu, który był jedną z najważniejszych doktryn religijnych protestantyzmu. Swoje korzenie w kalwinizmie mają następujące ruchy : purytanie występujący na terenie wielkiej Brytanii, hugenoci we Francji , anabaptyści oraz prezbiterianie z terenów Szkocji.

Topografia występowania zwolenników Jana Kalwina obejmuje następujące obszary:

  • Związek Szwajcarski,
  • Południowa Francja,
  • Szkocja,
  • Północno wschodnia Irlandia,
  • Tereny Niderlandów,
  • Tereny Małopolski,
  • Litwa,
  • Księstwo Siedmiogrodu,
  • Królestwo Węgierskie.