Zdania podrzędnie złożone - zastosowanie

Zdania podrzędnie złożone, to takie zdania, które zwierają w sobie zdanie nadrzędne (main clause) i zdania podrzędne (subordinate clause), które nie mogłoby zaistnieć bez zdania nadrzędnego, ponieważ byłoby niezrozumiałe. Przed zdaniem podrzędnym musi wystąpić jeden z wielu spójników podrzędnych (subordinating conjuction) lub jeden z zaimków względnych (relative pronouns). Zarówno zdania podrzędne jak i nadrzędne muszą mieć podmiot (subject) i orzeczenie (verb). Zdaniem podrzędnym jest np.:

  • After Mary washed the dishes  (Po tym jak Mary zmyła naczynia)
  • Once Tom opened the door (Jak tylko Tom otworzył drzwi)
  • Jak widać zdania te nie mogą istnieć same, muszą znaleźć się razem ze zdaniem nadrzędnym, np.:
  • After Mary washed the dishes, she put them into the cupboard. (Po tym jak Mary zmyła naczynia, schowała je do szafki)
  • Once Tom opened the door, a huge dog ran into the house. (Jak tylko Tom otworzył drzwi, wielki pies wbiegł do mieszkania)

Powyższe zdania są w pełnie zrozumiałe, ponieważ całą sytuację wyjaśniają zdania nadrzędne.

Wśród zdań podrzędnie złożonych można wyróżnić następujące rodzaje:

  • zdania podrzędnie złożone podmiotowe, w których zdanie podrzędne jest podmiotem zdania głównego i odpowiada na pytania kto? co?, np.:

- What I’ve heard will be a huge surprise to everyone. (To, co usłyszałem będzie dla wszystkich wielkim zaskoczeniem)

  • zdania podrzędnie złożone orzecznikowe, gdzie zdanie główne odpowiada na pytanie jaki/a jest, np.:

- The problem is that I don’t understand anything. (Problem w tym, że nic nie rozumiem; Problem jest taki, że nic nie rozumiem)

 

- The thing is that he is very shy. (Rzecz w tym, że on jest bardzo nieśmiały; Sprawa jest taka, że on jest bardzo nieśmiały)

  • zdania podrzędnie złożone dopełnieniowe (objective clause); zdanie podrzędne jest odpowiedzią na pytanie kogo? co?, zazwyczaj wprowadzone jest spójnikiem that (że), np.:

- He promised that he wouldn’t do it again. (On obiecał, że więcej już tego nie zrobi)

- All I asked him for was to do me a little favour (Wszystko o co go poprosiłam, to mała przysługa) 

  • zdania podrzędnie złożone przydawkowe (attributive clause), gdzie zdanie podrzędne opisuje w pewien sposób (niczym przydawka) zdanie nadrzędne, czyli odpowiada na pyatnia jaki?/który?/czyj?. Zdanie podrzędne jest wprowadzone jednym z zaimków względnych (relative pronoun), np.: who, whom, which, that, whose.   Do tego typu zdań złożonych zaliczamy zdania typy relative clause, zarówno defining relative clause i non-defining relative clause, np.:

- The girl, who lives next door, is very pretty. (Dziewczyna, która mieszka obok jest bardzo ładna)

- The girl who you are looking at is my close friend. (Dziewczyna, na którą patrzysz jest moją bliską przyjaciółką)
  • zdania podrzędnie złożone okolicznikowe (adverbial clause), są zdaniami, w których zdanie podrzędne (niczym okolicznik) opisuje orzeczenie (predicate). Tego rodzaju zdania można podzielić na:
  • zdania okolicznikowe przyczyny (adverbial clause of reason), które odpowiadają na pytanie dlaczego? i zostają wprowadzone jednym z poniższych spójników podrzędnych (subordiante conjunction):

because (ponieważ), as(ponieważ) , because of  (z powodu), due to (z powodu), since (ponieważ), for (ponieważ) (for nie może rozpoczynać zdania), np.:

- I went to his party because he wanted me to. (Poszedłem do niego na przyjęcie, ponieważ on chciał, żebym przyszedł)

 

- Since I have no friends, I won’t go to school. (Ponieważ nie mam przyjaciół, to nie pójdę do szkoły)

  • zdania okolicznikowe celu (adverbial clause of purpose), które odpowiadają na pytanie w jakim celu? i  zostają wprowadzone z jednym z następujących spójników: 
so that (żeby), in order that (aby), lest (żeby nie), in order to+bezokolicznik (po to żeby), to+bezokolicznik (żeby),  so as to+bezokolicznik (żeby), np.:

- I gave her a sandwich so that she wasn’t hungry. (Dałem jej moją kanapkę, żeby nie była głodna)

 

- If you could be so kind as to help me with my homework. (Czy będziesz tak miły, żeby pomóc mi w pracy domowej)

 

- I bought this dress in order to wear it during my wedding. (Kupiłam te sukienkę, żeby ją założyć na weselu)

  • zdania okolicznikowe wyniku (adverbial clause of result), które są wprowadzane takimi spójnikami jak np.: so (więc), so that (więc)

- They won 1 million dollars so they were able to buy a huge yacht. (Wygrali million dolarów, więc mogli kupić sobie ogromny jacht)

 

- I bought a car so that I can drive to work. (Kupiłam sobie samochód, więc mogę jeździć do pracy)

  • zdania okolicznikowe sposobu (adverbial clause of manner) odpowiadają na pytania jak?/w jaki sposób? i wprowadzane są takimi spójnikami, jak: how (jak), as if (tak jak), as though (tak jak), np.:

- He treated her as if she was his toy. (On traktował ją tak, jakby była jego zabawką)

 

- My brother behaves as if he was ten. (Mój brat zachowuje się tak, jakby miał 10 lat)

  • zdania okolicznikowe czasu (adverbial clause of time), które odpowiadają na pytania kiedy?/jak długo?, itp. i są wprowadzane przez takie spójniki jak: when (kiedy), till (aż do), while (podczas gdy), after (po),whenever (kiedykolwiek) itp., np.:

- Open the door when someone knocks on it. (Otwórz drzwi, kiedy ktoś puka)

 

- I will stand here till you tell me that you love me. (Będę tu stać aż powiesz, że mnie kochasz)

 

- Whenever you are here, I feel better. (Jak tylko tu jesteś to czuję się lepiej)

  • zdania okolicznikowe miejsca (adverbial clause of place) odpowidają na pyatnie gdzie? i są wprowadzane przy użyciu takich słów jak: where (gdzie), wherever (gdziekolwiek), itp., np.:

- My boyfriend wants me to come where he lives. (Mój chłopak chce, żebym przyjechała tam, gdzie on mieszka)

 

- Wherever you look, you will see billboards. (Gdziekolwiek nie spojrzysz zobaczysz billboardy.)

  • zdania okolicznikowe przyzwolenia (adverbial clause of concession), które mówi o tym, mimo czego jakaś czynność może zostać wykonana. Zostają one wprowadzone taki spójnikami jak: although (pomimo tego że, chociaż), even though (pomimo tego, żę), in spite of the fact that (pomimo tego, że), despite (pomimo), np.:

- Although I hurt her, she was able to forgive me. (Mimo, że ją skrzywdziłem, potrafiła mi wybaczyć)

 

- The concert was cancelled despite many people disagreed with the manager’s decision. (Koncert został odwołany mimo, że wielu nie zgadzało się z decyzją managera) 

  • zdania okolicznikowe porównawcze (adverbial clause of comparison), które wprowadzane są poprzez takie zwroty jak: as...as (tak...jak), than (niż), np.:

- She isn’t as pretty as everybody says. (Ona nie jest taka ładna jak wszyscy mówią)

 

- He is smarter than I thought. (On jest mądrzejszy niż myślałam)

  • zdania okolicznikowe stopnia (adverbial clause of degree), odpowiadające na pytanie jak bardzo? i wprowadzone przez np. so much (tak bardzo, tak wiele), np.:

- So much he did for his children that they loved him more than anyone else. (On zrobił tak wiele dla swoich dzieci, że kochały go jak nikogo innego)

  • zdania okolicznikowe warunku (adverbial clause of condition) czyli zdania 0, I, II, i III okresu warunkowego (conditional sentences).
Zdania podrzędnie złożone