Skąpiec - Charakterystyka Kleanta

autor: Molier
epoka: Barok

Podstawowe informacje o bohaterze

Kleant jest jedynym synem tytułowego bohatera komedii Moliera pod tytułem Skąpiec. Wraz z siostrą, Elizą, buntuje się przeciwko chciwości ojca, która go ogranicza i nie pozwala mu normalnie żyć. Matka Kleanta i Elizy nie żyje. Młodzieniec kocha z wzajemnością młodą, piękną, ale biedną Mariannę, z którą pragnie się ożenić mimo sprzeciwu ojca. Harpagon sam chce ożenić się z dziewczyną, a Kleantowi znalazł już inną żonę. Trudno powiedzieć, do jakiej klasy społecznej Kleant należy. Mieszka w Paryżu w domu ojca, ma najprawdopodobniej około dwudziestu lat.

 

Charakterystyka

Kleant jest bohaterem mającym dwie natury. Z jednej strony jest typem buntownika, który nienawidzi ojca, pragnie jego śmierci, trudni się grą w karty, ma kontakty w kręgach lichwiarzy i hazardzistów, z drugiej jednak, bezgranicznie kocha biedną Mariannę, nie zwraca uwagi na jej ubóstwo, jest wobec niej prawy i szlachetny, ma najzupełniej uczciwe i czyste zamiary. Jego nienawiść do ojca nie jest z pewnością godna pochwały, ale bunt wydaje się być jak najbardziej zrozumiały. Kleant przez przypadek staje się klientem ojca-lichwiarza, a pośrednikowi obiecuje, że spłaci długi, bo jego bogaty ojciec niedługo umrze. Pewnie jest to sugestia, że Kleant nie tylko życzy Harpagonowi rychłej śmierci, ale i ją planuje (może chce kogoś wynająć?). Harpagon nie daje synowi żadnych pieniędzy, ogranicza jego wolność i na dodatek chce go unieszczęśliwić, żeniąc się z Marianną. Kiedy w akcie szczerości Kleant przyznaje się do miłości, ojciec cynicznie stwierdza, że z planów syna nic nie będzie, bo już mu wybrał małżonkę i nie będzie to Marianna. Kleant nauczył się żyć pod jednym dachem z ojcem, który go nie kocha, nie szanuje, traktuje jak darmozjada i któremu w żaden sposób nie można ufać. Podobnie jak Eliza jest samotny (choć w pewnym momencie spiskuje z Frozyną), nie ma pieniędzy na samodzielne życie, zdaje sobie sprawę z tego, że życie z Harpagonem doprowadza go do ruiny emocjonalnej. Dlatego Kleant stał się człowiekiem zimnym, cynicznym, wyrachowanym. Komedia ta pokazuje, jaki wpływ na innych ludzi wywiera opętanie i mania Harpagona. Gdyby dzieci wychowywane były w normalnych warunkach, w miłości, poszanowaniu wolności, najprawdopodobniej nigdy by do tego nie doszło. Harpagona nie tylko nie obchodzi nieszczęście dzieci, ich szczęście też jak gdyby go nie dotyczy. W ogóle nie zwraca uwagi na radość Kleanta, kiedy okazuje się, że Marianna jest córką bogatego Anzelma. Harpagon łaskawie pozwala na ślub syna, bo Anzelm niczego od niego nie chce. Można się jedynie domyślać przyszłych losów Kleanta: ożeni się z Marianną, a stary ojciec-despota, któremu nic oprócz życia nie zawdzięcza, zostanie sam. Kleant, podobnie jak Eliza, nie ma za co darzyć ojca szacunkiem i miłością i pewnie po ślubie jego stosunki z Harpagonem wcale nie ulegną diametralnej poprawie. Kleant nie będzie miał już powodu, by życzyć ojcu śmierci, ale też chyba nigdy go nie pokocha. Kleant nie jest zły, Kleant jest zdesperowany, cierpi, pragnie szczęścia, wolności i chce stworzyć trwały, oparty na miłości związek z Marianną. Biorąc pod uwagę zakończenie utwory, najprawdopodobniej mu się to uda.