Zasady judaizmu

Judaizm jest jedną z najstarszych religii świata, wyznawaną przez Żydów, jej początek sięga około 2000 roku pne. Zasady religijne kształtowały się w okresie „niewoli babilońskiej”, kiedy to rozwijał się judaizm biblijny oraz w późniejszym czasie, kiedy została zniszczona Świątynia jerozolimska i Rzymianie rozbili państwo palestyńskie, (wówczas kształtował się tzw. judaizm rabiniczny) .

Do podstawowych zasad judaizmu należą:

  • Miłość i wiara w jednego Boga Jahwe, dlatego judaizm jest religią monoteistyczną. Jedyny Bóg jest zarazem Stwórcą i Panem Wszechświata, od ludzi oczekuje on postępowania zgodnie z normami moralnymi, które przekazał Mojżeszowi,
  • Mojżesz otrzymał dziesięć przykazań, stanowiących podstawę prawa, na którym opierają się wyznawcy judaizmu,
  • prawdziwy Mesjasz, obiecany przez Boga ma przyjść, jednak czas jego nadejścia nie jest określony,
  • Żydzi są narodem wybranym i w związku z tym mają specjalne posłannictwo, to z nimi jako narodem wybranym zawarł Bóg przymierze, naród żydowski czyni „królestwo kapłańskie”. Kiedy nadejdzie Mesjasz wszyscy ludzie na ziemi zrozumieją rolę Żydów.
  • po śmierci czeka człowieka nagroda lub kara,
  • należy okazywać miłosierdzie najbardziej potrzebującym,
  • każdy Żyd powinien się kierować w życiu zasadą sprawiedliwości i miłości bliźniego,
  • koniecznie należy spełniać (według ortodoksyjnych Żydów) obowiązki rytualne np. trzykrotna modlitwa w ciągu dnia,

Wyznawca judaizmu zobowiązany jest ponadto do:

  • postu, czyli powstrzymanie się od jedzenia i picia. Uznaje się pięć pomniejszych postów i dwa najważniejsze tj.: podczas świat : Jom Kippur (Żydzi  poszczą 25 godzin ) i Tisha B Av, (w dzień żałoby ku upamiętnieniu wielu tragedii narodu żydowskiego),
  • przestrzegania odpoczynku w szabat, który trwa od piątku wieczorem do soboty wieczorem. W trakcie szabatu żydowska rodzina spożywa dwa posiłki świąteczne: w wieczór piątkowy oraz w sobotnie południe, w trakcie których śpiewa się hymny szabatowe.
  • przestrzegania przepisów pokarmowych tzn. obowiązek diety koszernej („kosher” znaczy dosłownie „najlepszy”, „nadający się”, „stosowny", „dobry". Może oznaczać także „legaln”, lub zgodny z przepisami. Jeśli pożywienie lub napój nie jest koszerne, to jest trefne (hebr. trefa), czyli nieczyste. Według tego nie wolno jeść mięsa zwierząt, które nie zostały zabite w sposób rytualny (szechita) przez wykwalifikowanego rzeźnika, albo które padły, mięsa zwierząt nieparzystokopytnych i nieprzeżuwających (np.: świnie), stworzeń wodnych nie posiadających płetw i łusek, niektórych owoców i warzyw. Wymienione rodzaje pożywiania Żydzi uznają jako „ nieczyste”, czyli nie koszerne.
  • obchodzenia świąt - jednym z najważniejszych świąt jest Pascha, (Pesach obchodzone na pamiątkę wyjścia z Egiptu) związana początkowo ze strzyżeniem owiec, a następnie zbioru jęczmienia, jest obchodzone w pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Raz do roku na zakończenie Żydzi obchodzą Jom Kippur - jest to „Dzień Pojednania” lub „Dzień Odkupienia", celem tego święta jest „zasmucenia duszy" i odpokutowania za grzechy upływającego roku. Żydzi obchodzą również tzw. święta pielgrzymie, Chanuka, Sukkot (radosne Święto Namiotów upamiętnia mieszkanie w szałasach i namiotach podczas wyjścia z Egiptu) oraz Święta Szawuot  (Zielone Świątki) i  Rosz ha - Szana (Nowy Rok).

 

Miejscem kultu wyznawców judaizmu jest synagoga, w której obowiązuje podział według płci (mechaci). I tak parter jest zarezerwowany dla mężczyzn, a galeria na piętrze tzw. babiniec dla kobiet. W centrum świątyni znajduje się podium tzw. bima, natomiast  na ścianie ukierunkowanej w stronę Jerozolimy aron ha-kodesz (hebr. Arka Przymierza)), gdzie znajdują się zwoje Tory. Arka to szafa, wbudowana zwykle we wschodnią ścianę, otwiera się ją podczas ważniejszych modlitw i nabożeństw żydowskich.

 

W synagodze odprawia się modły codziennie, w szabat i święta, a także z okazji innych uroczystości. W świątyni obowiązuje mężczyzn nakrycie głowy zwane jarmułką (inaczej kipa albo kapel), czyli małą czapeczką.

 

Zasady religii judaistycznej dotyczą również strojów. I tak ortodoksyjny Żyd zwany chasydem (lub heradem) nosił czarny kapelusz, a w szabat futrzana czapkę, zakładał białą koszulę bez krawata i czarny chałat, czyli długi płaszcz. Żyd wyróżniał się również charakterystyczną fryzurą tj. krótko obcięte włosy z pejsami (peyot).

 

Językiem używanym podczas liturgii i modlitwy w synagogach jest język hebrajski

Religia w Palestynie